Zakopane są położone u stóp Tatr, przez cały rok cieszą się ogromną popularnością.
Przepiękne, górskie krajobrazy i różnorodne atrakcje sprawiają, że nie można się tutaj nudzić.
Atrakcje w Zakopanem tworzą szczególny i unikalny klimat tego miejsca.
Zakopane to od wielu lat jeden z najbardziej popularnych ośrodków sportów górskich, letnich i zimowych.
Od lat dwudziestych XX wieku nazywane jest „zimową stolicę Polski”.
Rocznie miasto jest odwiedzane przez ponad 2 miliony turystów polskich i zagranicznych.
Oto miejsca, które warto zwiedzić w ciągu jednego dnia w Zakopanem
Oto miejsca, które warto zwiedzić w ciągu jednego dnia w Zakopanem:
- Dolina Strążyska.
Centrum Zakopanego Krupówki. - Cmentarz na Pęksowym Brzyzku.
- Muzeum Tatrzańskie.
- Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w Zakopanem.
- Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. Marii i Bronisława Dembowskich.
- Galeria Władysława Hasiora w Zakopanem.
- Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma”.
Jedna z najbardziej znanych dolin w bezpośredniej okolicy Zakopanego.
Urokliwa trasa prowadzi na Polanę Strążyską, z której wspaniale widać północne ściany Giewontu.
Wycieczkę rozpoczynamy przy wejściu do doliny.
Mieści się ono na końcu ul. Strążyskiej, która jest przedłużeniem ul. Kasprusie wychodzącej z centrum Zakopanego.
Przemierzając Tatrzański Park Narodowy idziemy szeroką, płaską drogą.
W krótkim czasie dochodzimy do pierwszego mostku nad Strążyskim Potokiem.
Obszar bardzo delikatnie podnosi się.
Miejscami zza drzew można zobaczyć pasmo Giewontu.
Jedną z atrakcji Doliny Strążyskiej są ciekawie wyglądające formacje skalne w jej górnym piętrze i przy szlaku.
W jedną ze skał wmontowano pamiątkową tablicę i portret Edwarda Jelinka,
w podziękowaniu za jego działania na rzecz braterstwa czesko – polskiego.
Po ok. 40 minutach spokojnej wędrówki wychodzimy w kierunku Polany Strążyskiej, gdzie są dawne budynki pasterskie i bufet dla turystów.
Cudownie prezentują się stąd północne, strome ściany Giewontu.
Na Polanie Strążyskiej pokrywa się kilka szlaków.
W lewo jest Ścieżka nad Reglami, którą można wejść na Sarnią Skałę,
naprzeciwko jest krótki, żółty szlak do wodospadu Siklawica (10 min), a w prawo prowadzi trasa na Giewont.
Centrum Zakopanego Krupówki
Krupówki to słynna promenada Zakopanego tętniąca życiem.
Ciągnie się przez centrum miasta, obowiązuje tu zakaz ruchu, co znacznie podnosi jego urokliwość.
Na Krupówkach znajdują się wykwintne lokale, nastrojowe knajpki góralskie,
sklepy i instytucje, są tutaj też dorożki i stare wozy z oscypkami, kierpcami i koronkami.
Idealne miejsce dla zmęczonych wędrowców górskich.
U wylotu Krupówek, przy skrzyżowaniu z ulicą Nowotarską mieści się neoromański kościół parafialny Świętej Rodziny, wzniesiony w 1896 roku wg projektu Józefa Piusa Dziekońskiego.
Wewnątrz jest zabytkowa kaplica Św. Jana Chrzciciela, wykonana w stylu zakopiańskim.
Można pójść za kościołem i tunelem przejść na plac pod Gubałówką.
Znajdują się tutaj stragany z góralskim rękodziełem i inne atrakcje.
Między budynkami można zobaczyć wizytówkę Tatr czyli Giewont.
Cmentarz na Pęksowym Brzyzku
W Zakopanem blisko dolnych Krupówek przy ulicy Kościeliskiej jest tzw. Stary Kościółek, obok którego znajduje się cmentarz na Pęksowym Brzyzku zwanym Starym Cmentarzem.
Jest jedną z najsłynniejszych nekropoli polskich, która przyciąga turystów o każdej porze roku.
Stary Cmentarz istnieje od ok.1850 roku, grunty pod niego podarował właściciel terenu Jan Pęksa.
Pierwotnie było to miejsce pochówku mieszkańców Zakopanego i okolic, były tu chowane bliżej nieznane osoby młode, ofiary wypraw w Tatry lub osoby, które chorowały na gruźlicę.
W roku 1889 została na cmentarzu pochowana osoba sławna.
Był nią niezwykle zasłużony dla Zakopanego, powszechnie znany i darzony wielkim szacunkiem lekarz dr Tytus Chałubiński.
W roku 1931 wojewódzki konserwator uznał cmentarz za zabytek narodowy.
Początkowo powierzchnia cmentarza była większa, lecz w czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy zmniejszyli go o prawie jedną trzecią, tworząc drogę prowadzącą do dolnej stacji kolejki na Gubałówkę.
Brama prowadząca na cmentarz została wykonana z Kuźnickiego żelarza, obok której wiszą tablice.
Pierwsza ze znamiennym napisem: „Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć, tracą życie. Zakopane pamięta 1848 – 1944”.
Druga tablica ku czci kurierów tatrzańskich z lat 1939-1944.
Przez cmentarz przebiega jedna aleja, po której bokach w kilku rzędach usytuowane są groby.
Znaczna część sarkofagów jest wspaniałym dziełem sztuki powstałym w pracowniach okolicznych artystów.
Obecnie na terenie Starego Cmentarza są chowane osoby zasłużone dla Zakopanego, Podhala i Polski oraz zmarłych, którzy mają tu rodzinne grobowce.
Za wejście na cmentarz pobierana jest opłata w wysokości 3 zł dla osób dorosłych i 1,50 zł dla dzieci i młodzieży.
Muzeum Tatrzańskie
Gmach główny Muzeum Tatrzańskiego jest cennym zabytkiem architektury w stylu zakopiańskim, wybudowany w latach 1913 – 1922 przez Stanisława Witkiewicza i Franciszka Mączyńskiego.
W gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego można zwiedzić stałe wystawy: historyczną, etnograficzną, przyrodniczą, ukazują historię regionu i bogactwo kultury i przyrody Tatr oraz Podhala.
Gmach Główny jest zamknięty na czas remontu.
Turyści mogą obejrzeć wystawę historyczną, która jest bogato udokumentowana fotografiami, materiałami archiwalnym i wydawnictwami, zwiedzający mogą poznać historię Podhala.
Ukazuje pierwsze ślady pobytu człowieka na tym obszarze i zaznajamia z powstawaniem osadnictwa na Podhalu.
Wystawa historyczna sygnalizuje problem emigracji zarobkowej górali, najpierw na południu Tatr, na Węgrzech, a następnie do Ameryki.
Kolejnym miejscem wartym odwiedzenia jest wystawa etnograficzna, która rozpoczyna się od kopiowania wnętrza chałupy podhalańskiej izb „czarnej” i „białej”, rozdzielonych sienią, do której prowadzą drzwi wejściowe, pochodzą z domu Stanisława Wójciaka z Kościelisk, zostały zakupione do zbiorów muzealnych w 1905 roku.
Wystrój pomieszczeń pozwala na wyobrażenie sobie, jak w połowie XIX w. mieszkała mieszkała niezbyt zamożna rodzina góralska.
Kolejna część wystawy poświęcona jest dawnej sytuacji gospodarczej Skalnego Podhala.
Tutaj także znalazła swoje miejsce dawne i współczesne rzemiosło górali: narzędzia i sprzęty wykonywane z drewna, wyroby ze skóry, sztuka malarska na szkle.
W gablotach została zaprezentowana rzeźba, ceramika, instrumenty muzyczne, a także dawny i współczesny strój podhalański.
Na pierwszym piętrze gmachu głównego znajduje się wystawa „Przyroda Tatr”.
W sali która została poświęcona historii badań geologicznych w Tatrach pokazano sylwetki badaczy, rozpoczynając od Baltazara Hacqueta, autora pierwszej mapy Tatr z elementami geologii.
Mieszczą się tutaj dwie mapy plastyczne Tatr oraz Pienin.
Część ekspozycji przeznaczono na zabytki górnictwa i hutnictwa w Tatrach.
Wystawę wzbogaca multimedialna prezentacja zjawisk klimatycznych, krajobrazów flory i fauny tatrzańskiej.
Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza w Zakopanem
Muzeum Stylu Zakopiańskiego Willa Koliba jest usytuowane przy ulicy Kościeliskiej, to pierwszy budynek wybudowany w stylu zakopiańskim według projektu Stanisława Witkiewicza.
Willa Koliba stylem budowy rozpoczyna dwudziestoletnią historię stylu zakopiańskiego.
Stanisław Witkiewicz był projektantem kilku drewnianych zakopiańskich domów, wykonywał meble i przedmioty codziennego użytku.
Willa Koliba powstała pod koniec XIX wieku w 1893 roku, jej darczyńcą był zafascynowany góralszczyzną Zygmunt Gnatowski, który zdecydował o wybudowaniu domu letniego w Zakopanem.
W tamtych czasach w Zakopanem pojawiła się architektura w stylu tyrolskim
i szwajcarskim, Witkiewicz chciał ochronić Podhale od obcych budynków i w ten sposób został stworzony styl zakopiański.
W grudniu 1993 r. w willi Koliba otwarto Muzeum Stylu Zakopiańskiego, które jest oddziałem Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
W Muzeum Stylu Zakopiańskiego im S. Witkiewicza w Willi Koliba jest dostępnych 5 pokoi w najstarszej części budynku: na parterze, w salonie, w jadalni, w sypialni.
Pokój Zygmunta Gnatowskiego zwany „izbą góralską” wypełniają zbiory etnograficzne.
Bardzo ciekawa jest ekspozycja przedmiotów codziennego użytku, takich jak czerpaki, dzbanki, wazony, formy do masła i oscypka, łyżki, rzeźbione figurki, instrumenty, serwetki, makaty i kilimy.
Na szczególną uwagę zasługują sprzęty i drobiazgi rzemiosła artystycznego,
a także meble zaprojektowane przez Stanisława Witkiewicza, Wojciecha Brzegę i Stanisława Barabasza.
Są to arcydzieła z drewna, które nadają pomieszczeniom wyjątkowego, zakopiańskiego charakteru.
Muzeum Stylu Zakopiańskiego to jedyne w Polsce miejsce, gdzie można poznać historię i dokonania polskiego stylu narodowego, bazujące na budownictwie
i wzornictwie górali podhalańskich.
Eksponaty są dokładnie opisane, jednak ich ilość jest przytłaczająca,
dlatego istnieje możliwość zwiedzenia muzeum z przewodnikiem, w ten sposób można zaznajomić się z historią Muzeum Stylu Zakopiańskiego im S. Witkiewicza.
Godziny otwarcia Muzeum Stylu Zakopiańskiego im S. Witkiewicza
Wtorek – niedziela: 10:00 – 18:00.
Od lipca do września: piątek 12:00 – 20:00.
Ostatnie wejście: pół godziny przed zamknięciem filii.
Ceny biletów: bilet normalny 17,00 zł, bilet ulgowy 10,00 zł, karta dużej rodziny 5,00 zł
max. 2 dorosłych + max. 4 dzieci: 35 zł, grupowy dla grup od 15 osób + 1 osoba dorosła gratis: 8,00 zł.
Oprowadzanie z przewodnikiem – 40 zł.
Audioprzewodnik: 5,00 zł
Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. Marii i Bronisława Dembowskich
Muzeum Stylu Zakopiańskiego jest oddziałem Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
Stała ekspozycja jest umiejscowiona w Zakopanem w XIX-wiecznej chacie Gąsieniców Sobczaków i ukazuje źródła Witkiewiczowskiego stylu zakopiańskiego.
Ekspozycja zorganizowana jest w dwóch izbach.
Izba czarna, w której w przeszłości było skoncentrowane życie góralskiej rodziny, urządzona została tak jak izby w II połowie XIX wieku, znane z rysunków i tekstów Stanisława Witkiewicza.
Do jej wyposażenia użyto najstarszych eksponatów pochodzących ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego.
W izbie białej, która pełni w góralskiej chałupie rolę salonu zaprezentowano kolekcję Marii i Bronisława Dembowskich stworzoną w latach 1886-93 i przekazaną w darze Muzeum Tatrzańskiemu w 1922 roku.
To obrazy na szkle, ceramika, łyżniki, rzeźba, strój czy sprzęty pasterskie były dla Stanisława Witkiewicza inspiracją do projektowania przez niego przedmiotów sztuki użytkowej w stylu zakopiańskim.
Godziny otwarcia Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. Marii i Bronisława Dembowskich: Środa 9:00 – 17:00, Czwartek 9:00 – 17:00, Piątek 9:00 – 17:00,
Sobota 9:00 – 17:00, Niedziela 9:00 – 15:00.
Ceny biletów: bilet normalny 6,00, bilet ulgowy 4,50.
Zwiedzanie z przewodnikiem: 20 pln + bilety wstępu.
Galeria Władysława Hasiora w Zakopanem
Autorska Wystawa Władysława Hasiora w Zakopanem jest aktualnie filią Muzeum Tatrzańskiego.
W tym wielopoziomowym pomieszczeniu znajdowało się mieszkanie, pracownia artysty, sale wystawiennicze i koncertowe.
Galeria działa od 1985 roku, zwiedzający mogą w niej oglądać prace artysty.
Stałe wystawy prac artysty można oglądać w następujące dni tygodnia: środa – sobota 11:00 – 18:00, niedziela 9:00 – 15:00 (wejście bez opłat).
W swej galerii artysta zorganizował łącznie prawie siedemdziesiąt wystaw popularyzujących twórczość młodych malarzy i rzeźbiarzy.
Władysław Hasior był rzeźbiarzem, malarzem i scenografem silnie związanym z Podhalem.
Zmarł w 1999 roku i wszystkie swoje prace, fotografie i rzeczy osobiste przekazał Muzeum.
Zwiedzając galerię wchodzimy w unikalny, bajkowy i niezwykły świat artysty.
Władysław Hasior do swoich dzieł używał starych przedmiotów, takich jak zegary, zabawki, wycinki z gazet.
Ludowe wpływy ziemi podhalańskiej silnie oddziaływały na artystę.
Dzieła Władysława Hasiora nawiązują do surrealizmu i rzeźby abstrakcyjnej, a także do twórczości ludowej i tradycyjnego rzemiosła.
Takie połączenie nowoczesnej sztuki z podhalańskim folklorem daje bardzo ciekawe optycznie efekty.
Aktualnie w stałej ekspozycji galerii jest ok. 150 dzieł artysty, w tym słynne sztandary, kompozycje przestrzenne, rzeźby, pejzaże.
W swojej galerii Hasior organizował też spotkania z młodzieżą szkolną i akademicką, prowadził dla nich prelekcje poświęcone sztuce.
W galerii odbywały się też przeglądy filmów o sztuce, warsztaty plastyczne, koncerty muzyczne.
W 2000 roku z inicjatywy młodych twórców awangardowych został zorganizowany I Festiwal Sztuki Alternatywnej.
Galeria Władysława Hasiora jest otwarta w dniach:
środa – sobota 10:00 – 18:00, niedziela 9:00 – 15:00.
Ceny biletów: bilet normalny 7,00 zł, bilet ulgowy 5,50 zł.
Zwiedzanie z przewodnikiem: 20 zł + bilety wstępu.
Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma”
W zakopiańskiej willi Atma znajduje się jedyne na świecie muzeum biograficzne Karola Szymanowskiego (1882-1937).
Ten polski kompozytor od wczesnej młodości chętnie przyjeżdżał do Zakopanego, pod koniec życia zamieszkał tu na stałe w willi przy ul. Kasprusie.
Zamiar utworzenia w Atmie Muzeum Szymanowskiego zgłosił w 1937 r. kompozytor Michał Kondracki.
Po wojnie wysiłki w tym kierunku podjęła siostrzenica Szymanowskiego, Krystyna Dąbrowska, ale dopiero w 1967 r. apel w tej sprawie z dobrym rezultatem ponowił krytyk muzyczny „Życia Warszawy” Zdzisław Sierpiński.
W niedługim czasie znany pisarz i krytyk muzyczny Jerzy Waldorff powołał przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym społeczny komitet działający na rzecz wykupu i odremontowania Atmy.
W 1974 r. dom przekazano Muzeum Narodowemu w Krakowie, a już dwa lata później, 6 marca 1976 r. willa była dostępna dla publiczności, na parterze budynku otwarto wystawę poświęconą kompozytorowi, jego związkom z Tatrami i Zakopanem.
Większość eksponatów zostało podarowanych przez siostrzenicę artysty, Krystynę Dąbrowską.
Willa Atma powstała po 1890 r. jako pensjonat, jeden z wielu postawionych w Zakopanem na przełomie XIX i XX w. w celu wynajmowania turystom.
Dom jest przykładem stylu zakopiańskiego, który został wprowadzony do architektury przez Stanisława Witkiewicza.
Muzeum jest zlokalizowane na parterze willi, ukazuje najważniejsze informacje o życiu i twórczości kompozytora, jego kontakty z Zakopanem i folklorem Podhala, przechowuje zachowane po nim rzeczy osobiste, zawiera rekonstrukcję gabinetu Karola Szymanowskiego.
Filia Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 2011-2013 przeszła generalny remont.
Dzięki środkom unijnym i pomocy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, miejsce to uzyskało nowoczesne instalacje, udogodnienia dla osób niepełnosprawnych.
W przebudowanym wnętrzu wprowadzono multimedia, które spełniają wymogi współczesnego odbiorcy, prezentują biografię kompozytora, historię Atmy, wprowadzają w klimat czasów, w których żył i tworzył Karol Szymanowski.
Godziny otwarcia: wtorek – niedziela od 10.00 do 17.00.
Ostatni turyści mogą wejść do galerii i na wystawy na 20 minut przed zamknięciem oddziału.
Kasa, sklep, szatnia są czynne do godziny zamknięcia oddziału.
Ceny biletów: normalny 10 zł, ulgowy 5 zł, rodzinny (maks. 5 osób w tym min.
1 dziecko do 18 r.ż.) – 20 zł, bilet dla młodzieży od ukończenia 7 do 26 roku życia – 1 zł,
niedziela – dzień wolnego wstępu na wystawy stałe.